пяць абрысаў будучай Беларусі
«Чарнавік беларускіх рэформ» — гэта шматаўтарны праект, у якім мы не дамаўляліся пра дэталі кожнага тэксту. Кожны аўтар меў дастаткова прасторы для таго, каб расстаўляць акцэнты гэтак, як ён захоча. Разам з тым некаторыя з гэтых акцэнтаў паўтараліся ў 10 тэкстах цыкла, што дазваляе назваць іх абрысамі таго, як прадэмакратычная частка беларускага грамадства бачыць Беларусь. Гэтай супольнай мапе каштоўнасцяў і прысвечаны апошні тэкст.
павага да чалавека
Чаго не было ў тэкстах прама, але заўсёды было побач, — гэта павага да чалавека і разуменне таго, што здзяйсняльная энергія людзей з’яўляецца самым каштоўным актывам Беларусі. Без прызнання за людзьмі права рэалізоўваць уласныя таленты і не баяцца самавольства дзяржавы беларусы калектыўна не здолеюць пабудаваць сабе тую краіну, якую яны хочуць.

Дух самастойнасці і магчымасць вырашаць праблемы і з’яўляецца галоўным маторам трансфармацыі. Новую краіну ствараюць прадпрымальныя людзі, якія не баяцца браць адказнасці. Задача дзяржавы — даць людзям праз павагу да іх упэўненасць у сабе, гарантаваць бяспеку і магчымасць самарэалізоўвацца. Гэта, у сваю чаргу, стварае інфармаваны патрыятызм грамадзян.
павага да чалавека
Чаго не было ў тэкстах прама, але заўсёды было побач, — гэта павага да чалавека і разуменне таго, што здзяйсняльная энергія людзей з’яўляецца самым каштоўным актывам Беларусі. Без прызнання за людзьмі права рэалізоўваць уласныя таленты і не баяцца самавольства дзяржавы беларусы калектыўна не здолеюць пабудаваць сабе тую краіну, якую яны хочуць.

Дух самастойнасці і магчымасць вырашаць праблемы і з’яўляецца галоўным маторам трансфармацыі. Новую краіну ствараюць прадпрымальныя людзі, якія не баяцца браць адказнасці. Задача дзяржавы — даць людзям праз павагу да іх упэўненасць у сабе, гарантаваць бяспеку і магчымасць самарэалізоўвацца. Гэта, у сваю чаргу, стварае інфармаваны патрыятызм грамадзян.
павага да чалавека
Але пры ўсёй схільнасці да лібералізму для беларусаў таксама важная роўнасць паміж людзьмі, роўнасць перад законам, роўнасць магчымасцяў паміж людзьмі з розных рэгіёнаў. Для беларусаў важна, каб у грамадстве не было прорвы паміж заможнымі і беднымі, паміж якасцю медыцынскіх ці адукацыйных паслуг, якія атрымліваюць людзі. Магчыма, што ў беларускім разуменні сацыяльнай справядлівасці ёсць нешта ад савецкай спадчыны, але беларускае грамадства сапраўды не хоча жыць у свеце розных магчымасцяў.
дэмакратызацыя
Дэмакратызацыя ў беларускім разуменні шмат у чым звязаная не толькі са свабодай. Дэмакратызацыя — гэта таксама перадумова дыялогаў, якія дазволяць вырашаць шматлікія праблемы. Без яе не будзе шчырай дыскусіі пра стан аховы здароўя ці якасць адукацыі. Праблема ў тым, што сённяшнія беларусы фактычна не жылі ў дэмакратыі, таму нам, напэўна, прыйдзецца выдаткаваць досыць шмат часу, каб навучыцца дыялогу.
дэмакратызацыя
Дэмакратызацыя ў беларускім разуменні шмат у чым звязаная не толькі са свабодай. Дэмакратызацыя — гэта таксама перадумова дыялогаў, якія дазволяць вырашаць шматлікія праблемы. Без яе не будзе шчырай дыскусіі пра стан аховы здароўя ці якасць адукацыі. Праблема ў тым, што сённяшнія беларусы фактычна не жылі ў дэмакратыі, таму нам, напэўна, прыйдзецца выдаткаваць досыць шмат часу, каб навучыцца дыялогу.
дэмакратызацыя
Дэмакратызацыя ў беларускім разуменні шмат у чым звязаная не толькі са свабодай. Дэмакратызацыя — гэта таксама перадумова дыялогаў, якія дазволяць вырашаць шматлікія праблемы. Без яе не будзе шчырай дыскусіі пра стан аховы здароўя ці якасць адукацыі. Праблема ў тым, што сённяшнія беларусы фактычна не жылі ў дэмакратыі, таму нам, напэўна, прыйдзецца выдаткаваць досыць шмат часу, каб навучыцца дыялогу.
эканамічны лібералізм
Беларусь расчаравалася ў сённяшняй эканамічнай мадэлі, якая не ў стане прыносіць дабрабыт, неабходны беларусам. Таму будучая Беларусь — гэта краіна, якая рухаецца ў бок рынкавай эканомікі, развівае прадпрымальніцтва, стымулюе інавацыі, інвестуе ў чалавечы капітал. Умоўны «БелАЗ» закрываць не трэба, на ім трэба палепшыць кіраванне, а пасля знайсці лепшага ўладальніка, чым дзяржава.

Эмацыйна часам можна падумаць, што Беларусі трэба радыкальныя (хуткія, шырокія) эканамічныя рэформы, але фактычна беларускай эканоміцы трэба ў першую чаргу сумленныя правілы, каб беларусы, а не чыноўнікі, вырашалі, якой быць беларускай эканоміцы.
эканамічны лібералізм
Беларусь расчаравалася ў сённяшняй эканамічнай мадэлі, якая не ў стане прыносіць дабрабыт, неабходны беларусам. Таму будучая Беларусь — гэта краіна, якая рухаецца ў бок рынкавай эканомікі, развівае прадпрымальніцтва, стымулюе інавацыі, інвестуе ў чалавечы капітал. Умоўны «БелАЗ» закрываць не трэба, на ім трэба палепшыць кіраванне, а пасля знайсці лепшага ўладальніка, чым дзяржава.

Эмацыйна часам можна падумаць, што Беларусі трэба радыкальныя (хуткія, шырокія) эканамічныя рэформы, але фактычна беларускай эканоміцы трэба ў першую чаргу сумленныя правілы, каб беларусы, а не чыноўнікі, вырашалі, якой быць беларускай эканоміцы.
эканамічны лібералізм
Беларусь расчаравалася ў сённяшняй эканамічнай мадэлі, якая не ў стане прыносіць дабрабыт, неабходны беларусам. Таму будучая Беларусь — гэта краіна, якая рухаецца ў бок рынкавай эканомікі, развівае прадпрымальніцтва, стымулюе інавацыі, інвестуе ў чалавечы капітал. Умоўны «БелАЗ» закрываць не трэба, на ім трэба палепшыць кіраванне, а пасля знайсці лепшага ўладальніка, чым дзяржава.

Эмацыйна часам можна падумаць, што Беларусі трэба радыкальныя (хуткія, шырокія) эканамічныя рэформы, але фактычна беларускай эканоміцы трэба ў першую чаргу сумленныя правілы, каб беларусы, а не чыноўнікі, вырашалі, якой быць беларускай эканоміцы.
сацыяльная роўнасць
Але пры ўсёй схільнасці да лібералізму для беларусаў таксама важная роўнасць паміж людзьмі, роўнасць перад законам, роўнасць магчымасцяў паміж людзьмі з розных рэгіёнаў. Для беларусаў важна, каб у грамадстве не было прорвы паміж заможнымі і беднымі, паміж якасцю медыцынскіх ці адукацыйных паслуг, якія атрымліваюць людзі. Магчыма, што ў беларускім разуменні сацыяльнай справядлівасці ёсць нешта ад савецкай спадчыны, але беларускае грамадства сапраўды не хоча жыць у свеце розных магчымасцяў.
сацыяльная роўнасць
Але пры ўсёй схільнасці да лібералізму для беларусаў таксама важная роўнасць паміж людзьмі, роўнасць перад законам, роўнасць магчымасцяў паміж людзьмі з розных рэгіёнаў. Для беларусаў важна, каб у грамадстве не было прорвы паміж заможнымі і беднымі, паміж якасцю медыцынскіх ці адукацыйных паслуг, якія атрымліваюць людзі. Магчыма, што ў беларускім разуменні сацыяльнай справядлівасці ёсць нешта ад савецкай спадчыны, але беларускае грамадства сапраўды не хоча жыць у свеце розных магчымасцяў.
сацыяльная роўнасць
Але пры ўсёй схільнасці да лібералізму для беларусаў таксама важная роўнасць паміж людзьмі, роўнасць перад законам, роўнасць магчымасцяў паміж людзьмі з розных рэгіёнаў. Для беларусаў важна, каб у грамадстве не было прорвы паміж заможнымі і беднымі, паміж якасцю медыцынскіх ці адукацыйных паслуг, якія атрымліваюць людзі. Магчыма, што ў беларускім разуменні сацыяльнай справядлівасці ёсць нешта ад савецкай спадчыны, але беларускае грамадства сапраўды не хоча жыць у свеце розных магчымасцяў.
тэхналагічнасць
У тэкстах некалькі разоў усплывала ідэя тэхналагічнасці. Не толькі ў тэкстах пра лічбавізацыю ці эканоміку, але і ў матэрыялах пра медыцыну і адукацыю. Свет будзе імкліва развівацца, і важна, каб у гэтым свеце Беларусь не была дзіркай. Інавацыі - гэта не толькі наш інструмент, каб дагнаць сусветную эканоміку, але таксама магчымасць яе ў нечым перагнаць і паважаць сябе за гэта крыху больш.
тэхналагічнасць
У тэкстах некалькі разоў усплывала ідэя тэхналагічнасці. Не толькі ў тэкстах пра лічбавізацыю ці эканоміку, але і ў матэрыялах пра медыцыну і адукацыю. Свет будзе імкліва развівацца, і важна, каб у гэтым свеце Беларусь не была дзіркай. Інавацыі - гэта не толькі наш інструмент, каб дагнаць сусветную эканоміку, але таксама магчымасць яе ў нечым перагнаць і паважаць сябе за гэта крыху больш.
тэхналагічнасць
У тэкстах некалькі разоў усплывала ідэя тэхналагічнасці. Не толькі ў тэкстах пра лічбавізацыю ці эканоміку, але і ў матэрыялах пра медыцыну і адукацыю. Свет будзе імкліва развівацца, і важна, каб у гэтым свеце Беларусь не была дзіркай. Інавацыі - гэта не толькі наш інструмент, каб дагнаць сусветную эканоміку, але таксама магчымасць яе ў нечым перагнаць і паважаць сябе за гэта крыху больш.
што рабіць з гэтым усім?
Дзякуй, што Вы дайшлі да канца нашага цыкла. Цяпер нам бы хацелася расказаць, што Вы можаце з усім гэтым зрабіць.

  • Апроч як чытаць гэтыя тэксты, іх, канешне, можна каментаваць і распаўсюджваць. Дзяліцеся спасылкай на гэты праект з Вашымі сябрамі, абмяркоўвайце ў сацыяльных сетках са знаёмымі, сваякамі і прадстаўнікамі прафесійнай супольнасці. Расказвайце ім, што адказ на пытанне «што рабіць пасля?» — існуе.

  • Калі Вам менш за 35 гадоў і Вам цікавая тэма рэформаў, то, калі ласка, далучайцеся да адукацыйных праграмаў, якія ладзяць беларускія аналітычныя цэнтры. Мы ў Цэнтры новых ідэй штогод арганізоўваем Школу маладых рэфарматараў, Belarus Urban Fellowship і іншыя праграмы. Падпісвайцеся на нас у сацыяльных сетках і сачыце за абвесткамі.

  • Падпісвайцеся на нас, іншыя даследчыя інстытуты і Банк ідэй — супольны праект беларускіх аналітычных цэнтраў па абмеркаванні і прасоўванні праектаў рэформаў і развіцця Беларусі.

  • Калі Вы плануеце ўдзельнічаць у выбарчых кампаніях (як бы дзіўна гэта сёння не гучала) і Вам блізкая ідэя дэмакратычнай трансфармацыі Беларусі, то, калі ласка, выкарыстоўвайце нашыя ідэі ў сваёй праграме.

  • Калі Вы хочаце дапамагчы распаўсюджваць інфармацыю пра наш праект ці бачыце іншыя магчымасці для супрацы, то пішыце на astapenia@newbelarus.vision. На сувязі!
што рабіць з гэтым усім?
Дзякуй, што Вы дайшлі да канца нашага цыкла. Цяпер нам бы хацелася расказаць, што Вы можаце з усім гэтым зрабіць.

  • Апроч як чытаць гэтыя тэксты, іх, канешне, можна каментаваць і распаўсюджваць. Дзяліцеся спасылкай на гэты праект з Вашымі сябрамі, абмяркоўвайце ў сацыяльных сетках са знаёмымі, сваякамі і прадстаўнікамі прафесійнай супольнасці. Расказвайце ім, што адказ на пытанне «што рабіць пасля?» — існуе.

  • Калі Вам менш за 35 гадоў і Вам цікавая тэма рэформаў, то, калі ласка, далучайцеся да адукацыйных праграмаў, якія ладзяць беларускія аналітычныя цэнтры. Мы ў Цэнтры новых ідэй штогод арганізоўваем Школу маладых рэфарматараў, Belarus Urban Fellowship і іншыя праграмы. Падпісвайцеся на нас у сацыяльных сетках і сачыце за абвесткамі.

  • Падпісвайцеся на нас, іншыя даследчыя інстытуты і Банк ідэй — супольны праект беларускіх аналітычных цэнтраў па абмеркаванні і прасоўванні праектаў рэформаў і развіцця Беларусі.

  • Калі Вы плануеце ўдзельнічаць у выбарчых кампаніях (як бы дзіўна гэта сёння не гучала) і Вам блізкая ідэя дэмакратычнай трансфармацыі Беларусі, то, калі ласка, выкарыстоўвайце нашыя ідэі ў сваёй праграме.

  • Калі Вы хочаце дапамагчы распаўсюджваць інфармацыю пра наш праект ці бачыце іншыя магчымасці для супрацы, то пішыце на astapenia@newbelarus.vision. На сувязі!
што рабіць з гэтым усім?
Дзякуй, што Вы дайшлі да канца нашага цыкла. Цяпер нам бы хацелася расказаць, што Вы можаце з усім гэтым зрабіць.

  • Апроч як чытаць гэтыя тэксты, іх, канешне, можна каментаваць і распаўсюджваць. Дзяліцеся спасылкай на гэты праект з Вашымі сябрамі, абмяркоўвайце ў сацыяльных сетках са знаёмымі, сваякамі і прадстаўнікамі прафесійнай супольнасці. Расказвайце ім, што адказ на пытанне «што рабіць пасля?» — існуе.

  • Калі Вам менш за 35 гадоў і Вам цікавая тэма рэформаў, то, калі ласка, далучайцеся да адукацыйных праграмаў, якія ладзяць беларускія аналітычныя цэнтры. Мы ў Цэнтры новых ідэй штогод арганізоўваем Школу маладых рэфарматараў, Belarus Urban Fellowship і іншыя праграмы. Падпісвайцеся на нас у сацыяльных сетках і сачыце за абвесткамі.

  • Падпісвайцеся на нас, іншыя даследчыя інстытуты і Банк ідэй — супольны праект беларускіх аналітычных цэнтраў па абмеркаванні і прасоўванні праектаў рэформаў і развіцця Беларусі.

  • Калі Вы плануеце ўдзельнічаць у выбарчых кампаніях (як бы дзіўна гэта сёння не гучала) і Вам блізкая ідэя дэмакратычнай трансфармацыі Беларусі, то, калі ласка, выкарыстоўвайце нашыя ідэі ў сваёй праграме.

  • Калі Вы хочаце дапамагчы распаўсюджваць інфармацыю пра наш праект ці бачыце іншыя магчымасці для супрацы, то пішыце на astapenia@newbelarus.vision. На сувязі!
Іншыя артыкулы
Як спыніць выміранне беларусаў?
Леў Львоўскі
Павел Мацукевіч
/ Рыгор Астапеня
Як беларускай знешняй палітыцы выйсці з тупіка
Алесь Аляхновіч
Лукашэнка сышоў, Расія настроена варожа — што дапаможа эканоміцы Беларусі справіцца?